ادوارد جوزف اسنودن (Edward Joseph Snowden) در ۲۱ ژوئن ۱۹۸۳ به دنیا آمد. او افشاگر
برنامه جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از مردم است که به خاطر این اقدام تحت تعقیب نیروهای پلیس فدرال آمریکا قرار گرفت.
به گزارش همشهری آنلاین، اسنودن به عنوان یکی از مهم ترین افشاگران تاریخ آمریکا، در کنار دانیل السبرگ و بردلی منینگ برای همیشه جاودان خواهد شد، زیرا با انتشار اطلاعات فوق محرمانه از یکی از محرمانه ترین سازمان های جهان، یعنی آژانس امنیت ملی آمریکا، مسائل فراوانی را برای آمریکا دامن زد.
وی پیمانکار فنی و یکی از کارمندان سازمان جاسوسی آمریکا، سیا بوده که پیش از افشاگری اش به عنوان یکی از پیمانکاران سازمان امنیت ملی آمریکا مشغول به کار بوده است. وی در ماه ژوئن سال ۲۰۱۳ اطلاعات فوق محرمانه و طبقه بندی شده ای را درباره
برنامه جاسوسی PRISM در اختیار روزنامه گاردین و واشنگتن پست قرار داد. وی اعلام کرد افشاگری اش درباره برنامه های جاسوسی سازمان امنیت ملی آمریکا تلاشی برای آشکار کردن تجسس های افراطی دولت آمریکا در زندگی مردم بوده است.
زندگی و مشاغل اسنودن
ادوارد اسنودن در الیزابت سیتی کارولینای شمالی آمریکا متولد شد. پدرش افسر پلیس ساحلی آمریکا بود و مادرش کارمند دادگاهی در مریلنداست. وی در سال ۱۹۹۹ به همراه خانواده اش به مریلند تغییر مکان دادند و وی در این شهر در کالج وی پیمانکار فنی و یکی از کارمندان سازمان جاسوسی آمریکا، سیا بوده است. آن آروندل در رشته کامپیوتر به تحصیل پرداخت اما نتوانست تحصیلاتش را به پایان برساند.
در می سال ۲۰۰۷ وی با امید به پیوستن به نیروهای ویژه وارد ارتش آمریکا شد. اسنودن می گوید در آن زمان دوست داشت تا در جنگ عراق حضور داشته باشد زیرا به عنوان یک انسان وظیفه خود می دید که به انسان ها برای رهایی از فشار و ظلم کمک کند. اما وی پس از اینکه طی یک حادثه در حین تمرین دچار شکستگی در هر دو پا شد، از خدمت در ارتش مرخص شد. پس از آن بود که به عنوان نگهبان به استخدام مجتمعی محرمانه متعلق به سازمان امنیت ملی در دانشگاه مریلند درآمد و در پی آن، در بخش امنیت IT سازمان جاسوسی آمریکا مشغول به کار شد.
سیا در سال ۲۰۰۷ وی را با پوشش دیپلماتیک در ژنو مستقر ساخته و مسئولیت حفظ و نگهداری از شبکه های رایانه ای اش را به وی سپرد. اسنودن در سال ۲۰۰۹ سیا را ترک کرد و به پیمانکاری خصوصی در یکی از مجتمع های متعلق به سازمان امنیت ملی آمریکا در پایگاه نظامی آمریکایی در ژاپن پیوست.
وی پیش از اینکه آمریکا را به مقصد هنگ کنگ ترک کند، برای کمتر از سه ماه در شرکت پیمانکار بوز الن همیلتون به عنوان مدیر سیستم های رایانه ای در پایگاه سازمان امنیت ملی در هاوایی مشغول به کار بود. وی زندگی بسیار راحتی داشته و درآمدی برابر ۲۰۰ هزار دلار داشته است.
آغاز افشاگری
گاردین اسنودن را فردی توصیف می کند که به شدت نسبت به حریم خصوصی حساس است، لپ تاپ وی از برچسب های متعلق به سازمان های مدافع آزادی اینترنت پوشانده شده است. اسنودن ردپای دیجیتال بسیار کمی از خود به جا گذاشته است. تنها اطلاعاتی که ۲۴ ساعت پس از افشاگری وی در اینترنت وجود داشت، اطلاعات محدودی درباره خانواده اش بود، گاردین اسنودن را فردی توصیف می کند که به شدت نسبت به حریم خصوصی حساس است. نه عکس جدیدی از وی در اینترنت یافته شد و نه پست جدیدی برروی فیس بوک وتوئیتر وجود داشت.
سودن برای آغاز افشاگری اش ابتدا در ژانویه سال ۲۰۱۳ با فیلم سازی به نام لارا پویتراس تماس گرفت زیرا گزارشی از وی درباره یکی دیگر از افشاگران سازمان امنیت ملی آمریکا در نیویورک تایمز دیده بود. پوتراس از اعضای انجمن آزادی مطبوعات است. وی همچنین با خبرنگار گاردین، گلن گرینوالد و بارتون گلمن خبرنگار واشنگتن پست تماس گرفت.
اسنودن از طریق ایمیل هایی رمزنویسی شده و با
نام مستعار Verax به معنی راستگو با این خبرنگاران در تماس بوده است. گلمن می گوید در اولین ملاقات رودررو با اسنودن وی گفته است می دانم به خاطر کاری که انجام می دهم دچار مشکلات زیادی خواهم شد و انتشار عمومی این اطلاعات پایان من خواهد بود. وی همچنین به خبرنگاران گفته بود تا زمانی که این مطلب منتشر نشود، این خبرنگاران در معرض تهدید نیروهای امنیتی آمریکا هستید زیرا اگر آنها بدانند شما تنها افرادی هستید که نبودنتان این افشاگری را متوقف کرده و آنها را به تنها مالکان این اطلاعات تبدیل خواهد کرد، شما را خواهند کشت.
اسنودن در ماه می سال ۲۰۱۳ از منصب خود در هاوایی به بهانه درمان صرع مرخصی موقتی گرفته و خانه خود را بدون اینکه ردی از خود به جا بگذارد، ترک کرد. در ۲۰ می وی وارد هنگ کنگ شد و در هتلی به نام میرا اقامت گزید. در ششم ژوئن گلمن به نقل از اسنودن اعلام کرد که وی به شدت ناراحت است زیرا پلیس صبح همان روز خانه وی را در هاوایی مورد تجسس قرار داده است. همان روز اطلاعات مربوط به برنامه جاسوسی
PRISM ابتدا توسط واشنگتن پست و کمی بعد توسط گاردین منتشر شد.
هویت اسنودن به درخواست و اصرار خودش توسط گاردین در تاریخ نهم ژوئن افشا اسنودن از طریق ایمیل هایی رمزنویسی شده و با نام مستعار Verax به معنی راستگو با این خبرنگاران در تماس بوده است. شد، وی دلیلی برای پنهان کردن هویت خود نمی دید زیرا از نظر خودش کار نادرستی انجام نداده بود. کارمندان هتل میرا در تاریخ ۱۰ ژوئن تایید کردند که اسنودن هتل را ترک کرده است.
اسنودن اعلام کرده است که به گرفتن پناهندگی از کشورهایی که ارزشهایی مشابه با او دارند، تمایل دارد و البته کشور مورد نظر وی ایسلند است. موسسه رسانه های مدرن بین المللی، سازمان مدافع آزادی بیان در ایسلند در روز افشای هویت اسنودن بیانیه ای منتشر کرد که در آن به اسنودن توصیه های قانونی برای دریافت پناهندگی از ایسلند کرده بود. اما سفیر این کشور در چین اعلام کرد ایسلند نمی تواند به اسنودن پناهندگی بدهد زیرا چنین درخواست هایی برای پناهندگی باید از داخل کشور صورت بگیرند.
همچنین وزیر امنیت سابق هنگ کنگ به اسنودن توصیه کرده است که هنگ کنگ را ترک کند یا اینکه احتمالا به آمریکا مسترد خواهد شد. اما ژروم کوهن استاد حقوق دانشگاه نیویورک اعلام کرد دادگاه هنگ کنگ می تواند از قانون معافیت جرم سیاسی درمورد اسنودن استفاده کند.
از سویی دیگر دیمیتری پسکوف، رایزن رسانه ای رئیس جمهور روسیه اعلام کرد روسیه درصورت دریافت درخواست پناهندگی از سوی اسنودن متمایل است تا درباره آن مذاکره کند. احزاب مختلف نیز در اتریش تضمین داده اند که به اسنودن پناهندگی سیاسی خواهند داد.
دولت آمریکا نیز در این میان بی کار ننشسته و تجسسی جهانی را برای دستگیری وی آغاز کرده است. به گفته جیمز کلپر رئیس اطلاعات ملی آمریکا این افشاگری بی ملاحظه منجر به بروز سوتفاهم های بسیار بزرگی در رسانه ها شده است. شرکت سابق اسنودن نیز پس از انتشار افشاگری های وی، با انتشار بیانیه ای عمل اسنودن در زمینه انتشار اطلاعات محرمانه سازمان امنیت ملی آمریکا را به شدت محکوم و آن را تخطی از قوانین و ارزشهای این شرکت اعلام کرد و در عین حال مبلغ حقوق اسنودن با آگاهی کامل از عواقبی که انتظارش را می کشیدند اقدام به انتشار اطلاعات محرمانه سازمان امنیت ملی آمریکا کرد. وی را از ۲۰۰ هزار دلار به ۱۲۲ هزار دلار تصحیح کرد. ارزش سهام این شرکت پس از انتشارافشاگری های اسنودن دچار سقوط شده است.
انگیزه های شخصی
اسنودن با آگاهی کامل از عواقبی که انتظارش را می کشیدند اقدام به انتشار اطلاعات محرمانه سازمان امنیت ملی آمریکا کرد. برخلاف تصمیم راسخش برای افشای هویت، وی پس از آشکار شدن هویتش به شدت اصرار داشت که دوست ندارد در مرکز توجه رسانه ها قرار بگیرد زیرا داستان اصلی فعالیت های مخفیانه دولت آمریکا است نه خود او. وی از افشا شدن هویتش ترسی نداشت و تنها نگران بود این کار باعث شود توجه مردم از موضوع اصلی به سوی او جلب شود. وی به گاردین گفته بود: می دانم رسانه ها دوست دارند به مناقشات سیاسی بعد شخصی ببخشند و می دانم که دولت از من تصویر یک شیطان را خواهد ساخت.
وی در گفتگو با گاردین گفته بود: واقعا می خواهم تمرکز اصلی مردم برروی این اطلاعات و مدارک محرمانه باشد به این امید که شهروندان در سرتاسر جهان به این بیاندیشند که می خواهند در چه جهانی زندگی کنند؟ تنها انگیزه من از این افشاگری آگاه کردن مردم از این بود که چه کارهایی به نام آنها و علیه آنها درحال انجام شدن است. وی می گوید زندگی راحت و خوب خود را قربانی این افشاگری کرده زیرا نمی توانسته به دولت آمریکا اجازه دهد تا حریم خصوصی، آزادی اینترنت و آزادی های بنیادین انسانها در سرتاسر جهان را با استفاده از ماشین جاسوسی عظیمی که به صورت محرمانه در حال ساخته شدن بود، از بین ببرد.
وی در این مصاحبه گفت من ترسی ندارم زیرا این انتخابی است که خودم کرده ام، نمی توانستم صبر کنم تا فرد دیگری کاری انجام دهد. من همیشه به دنبال یک رهبر بودم اما بعد فهمیدم رهبر کسی است که اولین قدم را بردارد. من خودم را یک قهرمان نمی دانم زیرا این کار را به اختیار و تصمیم خودم انجام دادم. من نمی خواهم در جهانی زندگی کنم که حریم خصوصی در آن معنایی نداشته و در نتیجه خلاقیت و تفکر در آن جایگاهی ندارد.
منبع: همشهری آنلاین